Một số thành viên trong 4rum đề nghị zum mình nên tập trung vào việc chia sẽ tài liệu học tập. Vậy e viết bài này để thể theo nguyện vọng đó. Hi vọng Ad, các mod và s-mod sẽ nhiệt tình ủng hộ
Hợp chất hữu cơ thường có 3 hệ tên gọi: tên dành riêng, tên gốc chức và tên thay thế
1. Tên dành riêng: đây là loại danh pháp không có qui luật, không phải chất nào cũng có, tên này thường được lấy theo nguồn gốc hay theo người tìm ra
VD: H-COOH: axit fomic( lấy từ từ fomica có nghĩa là kiến)
2. Tên gốc chức:
Cái này gồm tên phần hidrocacbon và tên phần chức
a. Tên phần hidrocacbon
Khi 1 phân tử hidocacbon mất đi 1 hay nhiều nguyên tử H thì sẽ trở thành gốc hidrocacbon
VD: CH3-
CH3-CH2-
Tên gọi của một số gốc hidrocacbon
Công thức chung đối với các gốc hidrocacbon có nguồn gốc từ ankan
Số C-yl
Tên các mạch C
C1: Met
C2:Et
C3:Prop
C4:But
C5:Pent
C6:Hex
C7:Hept
C8:Oct
C9:Non
C10:Dec
b.Tên phần chức: Cái này có rất nhiều, e chỉ xin nêu ra một số ví dụ
HCOO-: format
CH3COO-: axetat
-C(O)-: xeton( mở ngoặc là mạch nhánh)
VD: CH3-O-CH3: đimetyl ete
HCOO-C2H5: etyl format
CH3COO-C3H7: Propyl axetat
Tên gốc chức thường dùng với các loại chất như ete, xeton, amin, dẫn xuất halogen, este
3.Tên thay thế
Gồm tên nhóm chức, tên nhóm thế và tên khung mạch C
Tên nhóm chức: Một số nhóm chức quan trọng
Nhóm chức ancol: -OH đọc là ol
Nhóm chức andehit: -CHO al
Nhóm chức axit: -COOH oic
Nhóm chức ete:-O- ete
Nhóm chức xeton: -C(O)- xeton
Nhóm chức este: -C(O)-O- este
Nhóm chức amin: -N- amin
Tên nhóm thế: đó là tên của halogen hoặc tên gốc hidrocacbon
Tên khung mạch C: giốn như trên
Cách đọc
Công thức tổng quát
Tên phần thế + Tên phần mạch chính + Tên phần chức
Trong đó:
Tên phần thế: số chỉ vị trí- tên nhóm thế
Tên phần mạch chính: ank+ an( nếu chỉ có LK đơn) (nếu có LK đôi thì là -vị trí- en) (nếu có LK 3 là -vị trí- in)
Tên phần chức: -vị trí- tên nhóm chức
C ách tiến hành
Chọn mạch chính: chỉ cần chọn khi khung C có nhiều C
Mạch chính là mạch chứa nhóm chức, liên kết bội, dài nhất
Đánh số nguyên tử C trên mạch chính( theo số thứ tự, ưu tiên theo trình tự là đầu mạch gần chức, liên kết bội, gần nhóm thế)
VD: CH3-CH2-CH3
Do ở chất này, mạch C là mạch thẳng nên ta không cần đánh số
Mạch này không có phần thế ( do mạch thẳng) và gốc chức, mạch C toàn liên kết đơn nên tên của nó là propan
CH3-CH=CH2
Cũng như VD trên, mạch này không có phần thế và phần chức
Nhưng mạch này có liên kết đôi nên ta phải đánh số, ưu tiên vị trí gần liên kết bội nhất
Mạch có 3 C nên tên gọi sẽ là Prop-1-en
Đây là loại tên có qui luật và thường đề thi hay sử dụng mấy cái tên này
Nếu thấy bài vết này có ích thì thanks cho e nhá
Hợp chất hữu cơ thường có 3 hệ tên gọi: tên dành riêng, tên gốc chức và tên thay thế
1. Tên dành riêng: đây là loại danh pháp không có qui luật, không phải chất nào cũng có, tên này thường được lấy theo nguồn gốc hay theo người tìm ra
VD: H-COOH: axit fomic( lấy từ từ fomica có nghĩa là kiến)
2. Tên gốc chức:
Cái này gồm tên phần hidrocacbon và tên phần chức
a. Tên phần hidrocacbon
Khi 1 phân tử hidocacbon mất đi 1 hay nhiều nguyên tử H thì sẽ trở thành gốc hidrocacbon
VD: CH3-
CH3-CH2-
Tên gọi của một số gốc hidrocacbon
Công thức chung đối với các gốc hidrocacbon có nguồn gốc từ ankan
Số C-yl
Tên các mạch C
C1: Met
C2:Et
C3:Prop
C4:But
C5:Pent
C6:Hex
C7:Hept
C8:Oct
C9:Non
C10:Dec
b.Tên phần chức: Cái này có rất nhiều, e chỉ xin nêu ra một số ví dụ
HCOO-: format
CH3COO-: axetat
-C(O)-: xeton( mở ngoặc là mạch nhánh)
VD: CH3-O-CH3: đimetyl ete
HCOO-C2H5: etyl format
CH3COO-C3H7: Propyl axetat
Tên gốc chức thường dùng với các loại chất như ete, xeton, amin, dẫn xuất halogen, este
3.Tên thay thế
Gồm tên nhóm chức, tên nhóm thế và tên khung mạch C
Tên nhóm chức: Một số nhóm chức quan trọng
Nhóm chức ancol: -OH đọc là ol
Nhóm chức andehit: -CHO al
Nhóm chức axit: -COOH oic
Nhóm chức ete:-O- ete
Nhóm chức xeton: -C(O)- xeton
Nhóm chức este: -C(O)-O- este
Nhóm chức amin: -N- amin
Tên nhóm thế: đó là tên của halogen hoặc tên gốc hidrocacbon
Tên khung mạch C: giốn như trên
Cách đọc
Công thức tổng quát
Tên phần thế + Tên phần mạch chính + Tên phần chức
Trong đó:
Tên phần thế: số chỉ vị trí- tên nhóm thế
Tên phần mạch chính: ank+ an( nếu chỉ có LK đơn) (nếu có LK đôi thì là -vị trí- en) (nếu có LK 3 là -vị trí- in)
Tên phần chức: -vị trí- tên nhóm chức
C ách tiến hành
Chọn mạch chính: chỉ cần chọn khi khung C có nhiều C
Mạch chính là mạch chứa nhóm chức, liên kết bội, dài nhất
Đánh số nguyên tử C trên mạch chính( theo số thứ tự, ưu tiên theo trình tự là đầu mạch gần chức, liên kết bội, gần nhóm thế)
VD: CH3-CH2-CH3
Do ở chất này, mạch C là mạch thẳng nên ta không cần đánh số
Mạch này không có phần thế ( do mạch thẳng) và gốc chức, mạch C toàn liên kết đơn nên tên của nó là propan
CH3-CH=CH2
Cũng như VD trên, mạch này không có phần thế và phần chức
Nhưng mạch này có liên kết đôi nên ta phải đánh số, ưu tiên vị trí gần liên kết bội nhất
Mạch có 3 C nên tên gọi sẽ là Prop-1-en
Đây là loại tên có qui luật và thường đề thi hay sử dụng mấy cái tên này
Nếu thấy bài vết này có ích thì thanks cho e nhá